Wspieranie rodziny
Najważniejszym dokumentem regulującym system wspierania rodziny w Polsce jest Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Ustawa określa główne formy wspierania rodziny a w szczególności:
- usługi asystenta rodziny
- usługi świadczone przez rodziny wspierające
- system pieczy zastępczej
Rodziny wspierające
W celu wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych rodzina może zostać objęta pomocą rodziny wspierającej.
Rodzina wspierająca, przy współpracy asystenta rodziny, pomaga rodzinie przeżywającej trudności w:
- opiece i wychowaniu dziecka;
- prowadzeniu gospodarstwa domowego;
- kształtowaniu i wypełnianiu podstawowych ról społecznych.
Pełnienie funkcji rodziny wspierającej może być powierzone osobom z bezpośredniego otoczenia dziecka.
Ustanowienie rodziny wspierającej odbywa się po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego. Z taką rodziną zawierana jest umowa cywilnoprawna, która określa zasady zwrotu kosztów poniesionych z tytułu udzielanego wsparcia.
Pomoc rodziny wspierającej może dotyczyć różnych aspektów życia, takich jak:
- organizowanie czasu wolnego dzieciom,
- wypracowanie nawyku wspólnego spędzania czasu przez członków rodziny,
- pomoc w nauce,
wskazówki dotyczące wychowania dzieci ale również takich wydawałoby się oczywistych dla rodzin spraw jak nauka gotowania, sprzątania, utrzymania higieny osobistej czy racjonalnego prowadzenia budżetu domowego.
Piecza zastępcza
Piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodzinę. Zapewnia pracę z rodziną umożliwiającą powrót dziecka do rodziny, gdy jest to niemożliwe dążenie o przysposobienia dziecka lub zapewnienie opieki i wychowania w środowisku zastępczym.
Zapewnia realizację planu pracy z rodziną lub gdy jest to niemożliwe – dążenie do przysposobienia dziecka, przygotowanie dziecka do godnego, samodzielnego i odpowiedzialnego życia, pokonywania trudności życiowych zgodnie z zasadami etyki, nawiązywania i podtrzymywania bliskich, osobistych i społecznie akceptowanych kontaktów z rodziną i rówieśnikami, w celu łagodzenia skutków doświadczania straty i separacji oraz zdobywania umiejętności społecznych, a także zaspokojenie potrzeb emocjonalnych dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych i kulturalno-rekreacyjnych.
Piecza zastępcza jest sprawowana w formie:
Rodzinnej:
- rodzina zastępcza (spokrewniona, niezawodowa, zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna)
- rodzinny dom dziecka
Instytucjonalnej:
- placówki opiekuńczo-wychowawcze
- regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne
- interwencyjne ośrodki preadopcyjne
Podstawą umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej jest orzeczenie sądu. W przypadku pilnej konieczności, możliwe jest umieszczenie dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej na wniosek lub za zgodą rodziców dziecka, na podstawie umowy zawartej między rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka a starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania tej rodziny lub miejsce prowadzenia rodzinnego domu dziecka. O zawartej umowie niezwłocznie zawiadamiany jest sąd. Bywa też tak, że dziecko jest w pieczy zastępczej na własną prośbę, na wniosek rodzica lub osoby trzeciej, a także w razie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie po interwencji pracownika socjalnego.
Wspieranie rodziny
Ustawa z dnia 09 czerwca 2011 o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej (Dz.U. 2022 poz. 447), uchwalona dla dobra dzieci, które potrzebują szczególnej ochrony i pomocy ze strony dorosłych i dla dobra rodziny, która jest podstawową komórką społeczeństwa oraz naturalnym środowiskiem rozwoju.
Wspieranie rodziny jest zadaniem samorządu gminnego i polega w szczególności na:
- Analizie sytuacji rodziny i środowiska rodzinnego oraz przyczyn kryzysu w rodzinie
- Wzmocnieniu roli i funkcji rodziny
- Rozwijaniu umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodziny,
- Podniesieniu świadomości w zakresie planowania oraz funkcjonowania rodziny,
- Pomocy w integracji rodziny,
- Przeciwdziałaniu marginalizacji i degradacji społecznej rodziny,
- Dążeniu do reintegracji rodziny
Wspieranie rodziny jest prowadzone w formie:
- Pracy z rodziną tj:
· konsultacji i poradnictwa specjalistycznego
· terapii i mediacji
· usług dla rodzin z dziećmi, w tym usług opiekuńczych i specjalistycznych
· pomocy prawnej, szczególnie w zakresie prawa rodzinnego
· skierowaniu do rodziny Asystenta Rodziny - Pomocy w opiece i wychowaniu dziecka polegającej na:
· skierowania dziecka do placówki opiekuńczo-wychowawczej wsparcia dziennego.
· wspieraniu rodziny przeżywającej trudności pomocą Rodziny Wspierającej.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Borkach zachęca rodziny do współpracy we wspieraniu rodzin przeżywających trudności w zakresie opieki i wychowywania dzieci. Podjęcie tej funkcji może dostarczyć wiele satysfakcji dla osób, które zechcą swój czas, wiedzę i doświadczenie poświęcić rodzinie, która potrzebuje pomocy.
Osoby chętne do pełnienia funkcji rodziny wspierającej mogą zgłaszać swoją kandydaturę do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Borkach.
Kontakt: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Borkach, ul. Wojska Polskiego 41, 21-345 Borki, tel. (81)8574277